(ekipa w komplecie:)))
Zespol zalozony w grudniu 1975 roku w Londynie przez Steve'a
Harrisa (ur. 12.03.1957 r. w Londynie) - bylego basiste formacji Gypsy's
Kiss i Smiler - i bedacy od poczatku do konca jego pomyslem. Nazwa
grupy pochodzila od sredniowiecznego narzedzia tortur. Hevymetalowa scena
poznych lat siedemdziesiatych cechowala sie stagnacja, a nawet podupadla.
Istniala zaledwie garstka zespolow probujacych udowodnic, ze moga przetrwac
i tworzyc muzyke utrzymujaca sie na niezmiennie wysokim poziomie. W tym
wlasnie czasie pojawila sie grupka mlodych brytyjskich zespolow, ktore
w latach 1978-80 stworzyly zjawisko okreslane wspolnym mianem Nowa Fala
Brytyjskiego Heavy Metalu. Iron Maiden byl jednym
z najlepszych zespolow tego nurtu. Grupy, jakie zrodzil ten ruch, byly
mlodsze i bardziej gniewne od swych poprzednikow, graly heavy metal szybciej
i z wieksza energia. Do innych znakomitosci tego okresu zaliczaly sie zespoly
Saxon i Diamond Head. W szeregach Iron Maiden dokonalo sie wiele zmian
personalnych. Do maja 1976 r. grupe tworzyli Harris, Dave Sullivan i Terry
Rance (gitary), Paul Day (spiew) i Ron Matthews (perkusja). W tym skladzie
zadebiutowali w pubie Cart & Horses w Stratford. Wkrótce jednak
Daya zastapil Dennis Wilcock, a Sullivana i Rance'a Rob Sawyer i Dave Murray
(ur.23.12.1958 r. w Londynie; eks-Evil Ways). Sawyer szybko opuscil kolegow
przechodzac do Praying Mantis. Pozostala czworka probowala kontynuowac
dzialalnosc, ale zupelny brak sukcesow spowodowal gleboki kryzys w grupie.
Dave Murray zdecydowal sie dolaczyc do formacji Urchin, w ktorej gral m.in.
Adrian Smith. Ron Matthews natomiast wraz z Johnem McCoyem i Berniem Torme
zalozyl Ron Rebel. Harris i Wilcock postanowili nadal dzialac pod szyldem
Iron Maiden i na poczatku 1977r. zaprosili do wspólpracy Tony'ego
Moore'a (klawisze), Terry'ego Waprama (gitara) i Thundera Sticka (perkusja).
Wiosna 1977 r. Moore odszedl do Tanz Der Youth, a Wapram do V1: powrocil
natomiast Murray. Znow dzialali jako kwartet, znow bez wiekszych sukcesow·,
kontynuujac objazd pubow wokol Londynu. W polowie tego samego roku Wilcock
postanowil sprobowac sil w V1, a Thunder Stick w Samson. Obok Murraya i
Harrisa pojawili sie Paul Di’Anno (ur. 17.05.1959 r. w Chingford, spiew;
eks-Bird Of Prey), Doug Sampson (perkusja; gral wczesniej z Harrisem w
formacji Smiler) i zmieniajacy sie jak w kalejdoskopie gitarzysci - Paul
Cairns, Paul Todd i Tony Parsons. 31 grudnia 1978 r. Iron Maiden zarejestrowal
tasme demo z czterema utworami, ktora zyskala rozglos dzieki DJ-owi Nealowi
Kayowi. Wkrotce zwrocili oni uwage agenta Rona Smallwooda, który
zostal ich menedzerem i w pazdzierniku 1979 r. zaaranzowal pierwszy wystep
grupy w klubie Merquee. Zaledwie miesiac pozniej doprowadzil do podpisania
kontraktu z firma EMI. Nieco wczesniej na rynku pojawily sie wspomniane
juz nagrania demo zespolu, wydane na EP-ce The Soundhause Tapes. Pod koniec
roku EMI umiescili dwa utwory Iron Maiden na kompilacyjnym albumie Metal
For Muthas. W karierze grupy nastapil przelom. Po kolejnych roszadach personalnych,
w okresie nagrywania debiutanckiego albumu zatytulowanego po prostu Iron
Maiden, ustalil sie jej nastepujacy sklad: Harris, Murray, Di'Anno, Dennis
Stratton (ur. 9.11.1954 r. w Londynie; gitara) i Clive Burr (ur. 8.03.1957
r.; perkusja; eks-Samson). Longplay nagrano dosc pospiesznie i niedbale,
sprzedawal sie jednak zupelnie niezle, docierajac do 4. miejsca na liscie
najpopularniejszych plyt w Anglii, w czym pomoglo grupie wspolne tourne
z Judas Priest. Wiele pochodzacych z tej plyty utworow dlugo cieszylo sie
spora popularnoscia. by wspomniec tylko "Phantom Of The Opera" czy "Running
Free", ktory stal sie sporym hitem w Wielkiej Brytanii. Drugi album Killers,
wydany w 1981r., byl jeszcze lepszy. W jego nagraniu zamiast Dennisa Strattona
wzial udzial nowy gitarzysta Adrian Smith (ur. 27.02.1957 r. w Londynie),
który dolaczyl do Iron Maiden w pazdzierniku 1980 r., po opuszczeniu
grupy Broadway Brats. Plyta stala sie przebojem, a zespol zyskal wielka
popularnosc wsrod fanow heavy metalu, wzbudzajac niemal fanatyczne oddanie.
Na okladkach wszystkich plyt grupy (takze singli) pojawiala sie jej maskotka
- potwor Eddie - zaprojektowana przez Dereka Riggsa, z biegiem czasu integralna
czesc koncertow zespolu. Longplay The Number Of The Beast z 1982 r., ktorego
producentem byl Martin Birch, stanowil przelom w karierze grupy. Odniosl
on spektakularny sukces docierajac do 1. miejsca zestawienia najpopularniejszych
albumow w Anglii, cieszyl sie takze sporym powodzeniem w USA. Jednoczesnie
byl debiutem nowego wokalisty Bruce'a Dickinsona (ur. 7.08.1958 r. w Worksop
w hrabstwie Nottonghamshire; eks- Samson), ktory we wrzesniu 1981 r, zastapil
Paula Di'Anno. Takie single jak "The Number Of The Beast" i "Run To The
Hills" staly sie wielkimi hitami na brytyjskich listach przebojow. Pod
wzgledem osiagnietego sukcesu Iron Maiden zdystansowal niemal wszystkich
swych konkurentow. Zreszta sam ruch Nowej Fali zaczynal powoli wygasac.
Wydany w 1983 r. album Piece Of Mind spotegowal jeszcze sukces grupy, zwlaszcza
w USA, gdzie dotarl do 14. miejsca na liscie "Bilboardu". Tymczasem na
miejscu Clive'a Burta (odszedl do zespolu Gogmagog) pojawil sie Nicko McBrain
(wlasc. Michael McBrain, ur. 5.06.1954 r.), byly perkusista francuskiej
metalowej grupy Thrust a wczesniej formacji Streetwalkers. Piece Of Mind
nie roznil sie od poprzednika; przepelniony byl dynamicznym, harmonijnym
atakiem blizniaczych gitar Murraya i Smitha oraz mocnym wokalem Dickinsona.
Single "The Trooper" i "Flight Of Icarus" natychmiast staly sie przebojami,
a w USA longplay zdobyl tytul "platynowej plyty". Wraz z wydaniem w 1984
r. albumu Powerslave wielu krytykow oskarzylo Iron Maiden o kopiowanie
samych siebie, zarowno w warstwie tekstowej, jak i muzycznej. Rzeczywiscie,
trudno mowic o jakimkolwiek odejsciu zespolu od konwencji dwoch poprzednich
plyt, ale zostal on w pelni zaakceptowany, ponownie podbijajac brytyjskie
listy przebojow singlami "Aces High" i "Two Minutes To Midnight". W ramach
trasy promujacej plyte Iron Maiden po raz pierwszy wystapili w Polsce.
Kolejny, tym razem podwojny album Live Afrer Death, nagrany na zywo, a
wydany w 1985 r., byl punktem kulminacyjnym w rozwoju grupy. W tym czasie
Iron Maiden zdobyl bezsporna pozycje na samym szczycie heavymetalowej gory.
Longplay Somewhere In Time z 1986 r., mial nieco odmienny charakter niz
poprzednie plyty. Znalazlo sie na nim nieco wiecej melodyjnych utworow,
po raz pierwszy w nagraniach wykorzystano tez syntezatory. Album przyniosl
kolejne przeboje "Wasted Years" i "Stranger In A Strange Land", a w USA
doszedl do 11. miejsca na li?cie ,Billboardu", sprzedajac sie w ponad milionowym
nakladzie. W tym czasie grupa po raz drugi odbyla serie koncertow w Polsce.
Od polowy lat osiemdziesiatych Iron Maiden wystepowali bardzo intensywnie.
Spektakularnosc ich wystepow potegowaly efekty swietlne i wystroj sceny.
Wydany w 1988 r. album Seventh Son Of A Seventh Son utrzymal co prawda
klimat poprzedniej plyty, jednak zawieral muzyke o zdecydowanie bardziej
progresywnym nastawieniu. Bedac z jednej strony albumem koncepcyjnym, zachowal
jednak charakter komercyjny, obfitujac w takie przeboje, jak "Can I Play
With Madness" czy "The Clairvoyant”. Longplay dotarl na szczyt angielskiego
zestawienia najpopularniejszych plyt dlugograjacych. Po kolejnym wyczerpujacym
swiatowym tournee grupa
oglosila chec pojscia na - slusznie im sie nalezacy - przynajmniej
roczny odpoczynek, w czasie którego Dickinson nagral solowy album
Tattoo Millionaire. Fakt ten wzbudzil mnostwo spekulacji, iz zespol ulegl
rozwiazaniu. Tak sie jednak nie stalo i po dosc dlugiej przerwie znowu
mozna bylo o nim uslyszec. Steve Harris czul, ze kierunek, w ktorym podazyly
dwa ostatnie albumy, musi sie nieco zmienic. Planowal zatem powrot do dawnego
stylu. Adrian Smith nie wyrazil na to zgody i w styczniu 1990 r, opuscil
kolegow. Zalozyl pozniej formacje Untouchables z Garym Liedermanem (bas),
Huey Lucasem (gitara) i Bobem Richardsem (perkusja). Sam gral na gitarze
i spiewal. W Iron Maiden zastapil go gitarzysta Janick Gers (ur. 21.01.1959
r.) zwiazany wczesniej z grupami Gillan, White Spirit, Di'Anno i Gogmagog.
Rownoczesnie zespol postanowil ograniczyc ilosc koncer-tow oraz ich skale.
Wydany jesienia 1990 r. album No Prayer For The Dying zawieral ciezszy
material, bardzo przypominajacy muzyke grana przez Iron Maiden w okresie
rozwoju zespolu. Zostal jednak dobrze payjety, a single "Holy Smoke" i
"Bring Your Daughter To The Slaughter” dostaly sie na pier-wsze miejsce
brytyjskich list przebojow. Promujace longplay swiatowe tournee udowodnilo,
?e Iron Maiden nadal stanowi jedna z najwiekszych atrakcji koncertowych.
W 1992 r., po blisko dwuletniej prze-rwie, jak zwykle wype?nionej trasami
promocyjnymi, zespol wydal album Fear Of 'The Dark, którego pro-ducentami
byli wspolnie Harris i Martin Birch. Znalazly sie na nim ciezkie - tekstowo
i muzycznie - utwory, odzwierciedlajace to, co dzialo sie w swiecie w poprzednich
latach. Wydane na singlach utwory "Be Quick Or Be Dead" i "From Here To
Eternity" tradycyjnie wyladowaly na listach przebojow. W lutym 1993 roku
Dickinson niespodziewanie oglosil, iz opuszcza zespol. Czas potrzebny na
znalezienie nowego, kompetentnego wokalisty grupa wypelnila wypuszczeniem
az trzech koncertowych plyt. Pozeg-nalny koncert Dickinsona z Iron Maiden
odbyl sie 28 sierpnia 1993 roku w Londynie. Pozniej pozostali muzycy zaczeli
przesluchiwanie kandydatow na bra-kujace miejsce. Ostatecznie na poczatku
1994 r, ogloszono, ze nowym wokalista zespolu zostal Blaze Bayley (z Wolfsbane),
wybrany sposrod ponad dwoch tysiecy kandydatow. Juz z nim grupa przystapila
do pracy nad kolejnym albumem, The X Factor. Razem z Bayleyem grupa nagral
jeszcze jeden album Virtual XI. Nastepnie w 1999r. Powrocil Dickinson,
a wraz z nim Adrian Smith i w tym skladzie nagrali jeden z najepszych albomow
„Brave New World”.
Dyskografia: